انتقاد نمایندگان مجلس از قالیباف/ مجلس را بی خاصیت کردید!

گفته می‌شود مدیریت قالیباف در مجلس، پادگانی است. گویی مجلس پادگان است و نظمی که قالیباف در نیروی انتظامی و نیروی هوایی، برقرار می‌کرد، حالا در مجلس برقرار کرده و این به معنای آن است که مشورت‌پذیری جای خود را به اطاعت‌پذیری داده است.

اطاعت‌پذیری، شرط پذیرش و ماندن در دایره خودی ها و هم حزبی های قالیباف در مجلسی است که اکثریت آن را فراکسیون انقلاب اسلامی تشکیل می‌دهند. در چنین شرایطی «حاکمیت یک‌دست» اصول‌گراها در مجلس، قادر است صدای مخالفان قالیباف و رویکرد موجود را کم اثر کند.

چه آن‌که در مدت تصدی اصول‌گراها در مجلس یازدهم و از سال ۱۳۹۹ تا به امروز، استیضاح هیچ وزیری به برکناری او منجر نشده است. مجلسی‌ها این رفتار خود را هماهنگی با دولت برای موفقیت او ارزیابی می‌کنند. اما سایر روش‌های نظارت مجلس بر دولت نیز نتوانسته ناتوانی دولت در رسیدن به شاخص‌های مثبت اقتصادی و معیشتی که از شعارها و وعده‌های اصول‌گراها در انتخابات۱۳۹۹ مجلس بود، رهنمون کند.

در این میان، اندک نمایندگان مجلس که درصدد تغییر وضع موجود بودند با مانع جدی قالیباف و هم قطاران او مواجه می‌شدند. نتیجه مقاومت‌های قالیباف برای محافظت از وزرای ناکارآمد، در نهایت به استعفای آن وزرا منتهی می‌شد. اما این موضوع از انتقاد مجلسی‌ها به قالیباف که نقش سرعت‌گیر را در اتحاد حزبی با رئیسی در برابر نمایندگان مجلس ایفا می‌کرد، کاهش نداد.

«ذلت‌سازی مجلس» با «مدیریت پادگانی»

در همین راستا در جلسه علنی بیستم فروردین ۱۴۰۲ مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی کلیات لایحه پیشگیری از آسیب دیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوء رفتار حسن نوروزی نماینده رباط کریم خطاب به قالیباف گفت: از سه سال و نیم ما طرح مهریه را به مجلس شورای اسلامی دادیم اما رئیس مجلس شورای اسلامی جلوی مطرح شدن آن را گرفت و آن را عقب انداخت اما این لایحه دی‌ماه سال گذشته آمده است و اکنون در دستور کار مجلس قرار گرفته این ظلم بین و استبداد رئیس مجلس است.

این اولین بار نبود که نمایندگان مجلس به قالیباف به تندی انتقاد می کردند. موسوی‌لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، در تذکر آیین‌نامه‌ای با استناد به ماده ۱۶ آیین‌نامه داخلی مجلس، در جلسه علنی روز گذشته گفت:

«تذکر بنده خطاب به هیئت‌رئیسه مجلس است. به‌نظر می‌رسد که امروز مجلس سلیقه‌ای اداره می‌شود. بنده چندین سؤال از وزرا دارم که مدت‌هاست در دستور کار صحن قرار نگرفته است. بنده سؤالی از وزیر ورزش داشتم که قرار بود در دستور کار قرار گیرد، اما هنوز در دستور نیامده است. همچنین سه سؤال از وزیر صمت دارم که بیش از هشت ماه از اعلام وصول آن می‌گذرد».

موسوی‌لارگانی در ادامه سخنانش با به‌کاربردن این عبارت که «اینجا پادگان نیست» عملکرد قالیباف در اداره مجلس را «پادگانی» دانست و با انتقاد از آن ادامه داد: «اینجا پادگان نیست. آقای قالیباف نمی‌تواند نظر خود را اعمال کند، بلکه همه ما باید در چارچوب آیین‌نامه عمل کنیم.

توصیف مدیریت پادگانی مجلس را قبلا صباغیان نماینده نماینده بافق و مهریز درباره قالیباف بکار برده بود. در اسفند ۹۹ و در جریان بررسی تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۰ در بخش هزینه‌ای، محمدرضا صباغیان، نماینده بافق و مهریز که به‌عنوان مخالف پیشنهادی قصد صحبت داشت، در ابتدا خواستار بیان تذکری شد، اما با مخالفت قالیباف مواجه شد و خطاب به او گفت این موضوع تبدیل به رویه‌ای شده است که نمایندگان در ابتدای صحبت‌های خود یک تذکر را بیان می‌کنند و از صباغیان خواست توضیحاتش را در بیان مخالف پیشنهاد بیان کند. اما صباغیان در واکنش به این سخنان، به رئیس مجلس انتقاد کرد و گفت:

«آقای قالیباف بگذارید حرفم را بزنم. رویه‌ای ایجاد کرده‌ایم که پیشنهاددهنده باید در جایگاه هیئت‌رئیسه حاضر شده و نامش را بنویسد و به شما بگوید تا اجازه طرح پیشنهاد را بدهید. این ذلت و خواری نمایندگان است که باید به شما التماس کنند». او همچنین ادامه داد: «آقای قالیباف اینجا مجلس است و پادگان نظامی نیست. همه ما نماینده مردم هستیم، شما هم نماینده مجلس هستید و نماینده برتر نیستید. همه باید به وظایف نمایندگی‌مان عمل کنیم...».

انتقاد از شیوه مدیریت قالیباف به اینجا ختم نشد و الیاس نادران نماینده تهران، دی ماه ۱۴۰۱، با اعتراض به دخالت «شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا» در کار مجلس خطاب به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس او را مقصر شرایط و بی‌اثری مجلس شورای اسلامی دانست.

نماینده مردم تهران در مجلس که آن زمان، نامه استعفای خود را تقدیم هیات‌رئیسه کرده بود، خطاب به قالیباف عنوان کرد: «شما که مجلس را ضایع کردید. شما که مجلس را بی‌خاصیت کردید. شما که مجلس را با تصمیم‌هایی که می‌گیرید از کارآمدی و کارآیی انداخته‌اید. اگر ما سر کاریم به ما بگویید!»

اما از نقاط قوت قالیباف در مواجهه با دولت رئیسی، ناکام گذاشتن استیضاح وزرای دولت رئیسی بود موضوعی که در ارتباط با نمایندگان نقطه ضعف به‌شمار می‌رود. تیرماه ۱۴۰۱ و در جریان شکست استیضاح وزیر صمت، جبارکوچکی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفته بود:

«ما با آقای رئیس‌جمهور و آقای مخبر صحبت کردیم، ۲ ماه فرصت بدهیم» این زمانی است که اصلا استیضاح وارد صحن نشده است. وقتی که صبح اعلام می‌کنند که امروز قرار است اعلام وصول شود و آقای رئیس مجلس می‌آید چنین اقدامی انجام می‌دهد، دارد به نمایندگان و دولت یاد می‌دهد که لابی‌گری‌ها را تشدید کنند. اصولا در لابی‌گری‌ها بده‌بستان هست و این بده‌و بستان به نفع مجلس انقلابی نیست.»

انتقاد از تعداد بالای پرسنل در هیات رئیسه مجلس

چه آنکه احمدی بیغش، آبان ماه۱۴۰۱، در انتقاد از عملکرد قالیباف گفته بود: با گذشت دو سال‌و نیم از مجلس یازدهم فرصت فراهم شده تا برای ارزیابی عملکرد ریاست مجلس اقدام شود چراکه عملکرد ایشان مورد نقد جدی است.

او با اشاره به تعداد بالای پرسنل هیات رئیسه خطاب به قالیباف گفته بود «قوه مقننه جایگاهی نیست که بشود با غرور بی‌مورد به آن نگاه کرد، از سوی دیگر نگاه از بالا به مجلس این قوه نظارتی را از جایگاه واقعی خود دور کرده و یکی از مصادیق بارز آن حضور تعداد قابل توجهی از پرسنل هیات رئیسه در داخل صحن بوده است که با نگاهی به سوابق گذشته مدیریتی مجلس می‌‍بینیم که در هیچ دوره‌ای این تعداد از افراد از حوزه ریاست در صحن علنی حضور نداشتند.»

شکایت قالیباف از نمایندگان و منتقدان بر سر مسائل خانوادگی

هرچه انتقادات به قالیباف بیشتر می‌شد، شکایت او از نمایندگان مجلس و منتقدانش هم بیشتر می‌شد. بعد از افشای ماجرای سیسمونی‌گیت قالیباف، او از وحید اشتری – افشاکننده ماجرا- و بیژن نوباوه نماینده تهران شکایت کرد. قالیباف قبل از آن، از مصطفی میرسلیم نماینده تهران بابت ادعای رشوه ۶۵ میلیارد تومانی قالیباف به نمایندگان مجلس برای رأی ندادن به تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در مجلس دهم، شکایت کرده بود. قالیباف در تمام شکایت‌ها توانست با بهره گیری از تیم وکلای قدرتمند، منتقدانش را در دادگاه محکوم کند.

علی اصغر قهرمانی، وکیل محمدباقر قالیباف در این باره گفته بود: «این ادعای دروغ آقای میرسلیم مورد سوء استفاده دشمنان و تخریب کنندگان داخلی قرار گرفته بود؛ هرچند دیگر افرادی هم که این تهمت را تکرار کرده بودند، قبلاً محکوم شده بودند، اما این حکم بیش از گذشته دروغ بودن تهمت مطرح را روشن کرد.»

بیژن نوباوه هم که بعد از افشای ماجرای سیسمونی گیت با شکایت قالیباف روبه رو شده بود، در مصاحبه با رسانه ها گفته بود: «بعد از ماجرای رسوایی سیسمونی نوه آقای قالیباف که بازتاب بسیاری در جامعه داشت، توسط تعدادی از نمایندگان مجلس بیانیه‌ای خطاب به رهبری تهیه شده بود که در انتهای آن بدون آن‌که با نمایندگان مطرح شود، مطلبی در حمایت از رئیس مجلس اضافه کرده بودند.»

نوباوه در ادامه گفته بود: «چند روز پس از این ماجرا، در حساب کاربری خودم در توئیتر مطلبی منتشر کردم مبنی بر این‌که این کار فریبکاری است و در شأن نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیست؛ در پی انتشار این مطلب شخص آقای قالیباف از من شکایت کردند.»

پیش از آن نیز، رسانه ها خبر دادند، وحید اشتری که خبر سفر خانواده قالیباف به ترکیه را رسانه ای کرد، تصویری از دادنامه‌ شعبه ۱۰۵۷ کیفری دو مجتمع قضایی کارکنان دولت منتشر کرده و مدعی است که بابت انتشار خبر "سیسمونی"، "خیریه حسین طائب" و "مطالب مرتبط با هولدینگ یاس" در دادگاه محکوم شده است. طبق تصویر منتشر شده از حکم دادگاه، وحید اشتری محکوم به تحمل دو سال حبس تعزیری و ممنوعیت از هرگونه فعالیت رسانه‌ای در فضای مجازی و حقیقی شده است.

مدیریت پادگانی مجلس مقدمه مدیریت پادگانی دولت

کنشگری قالیباف در سه سال مدیریت مجلس نشان می‌دهد، رئیس مجلس در هم‌افزایی با ابراهیم رئیسی، کوشش می‌کند با چشم‌انداز انتخابات مجلس۱۴۰۲، در صورت ناکامی، سهمی از دولت را در اختیار بگیرد. چه آن‌که عملکرد سه ساله او در مجلس نمایانگر مصلحت سنجی‌های قالیباف در برابر مصالح مردم است و او اغلب تمایل داشته، مصالح سیاسی را در چارچوب مصالح حزبی و گروهی، ارزیابی کند. از این رهگذر، قالیباف در نقش رئیس مجلس جدای ابراهیم رئیسی در نقش رئیس دولت نیست و هر دو به یک میزان برای محافظت از وزرای ناکارآمد، تلاش کردند.

در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد همکاری قالیباف با رئیسی با چشم‌انداز رسیدن زاکانی و محسن‌رضایی و قاضی‌زاده‌هاشمی در نقش نامزدهای پوششی رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ در جریان است. با این تفاوت که قالیباف، اکنون به‌محافظ و پوشش رئیسی در مجلس در برابر حملات نمایندگان مجلس تبدیل شده است. مانعی جدی برای نظارت مجلس بر دولت که از نگاه نمایندگان، قالیباف را حائز ویژگی‌های غرور و مدیریت پادگانی مجلس کرده است.